وبلاگ بزرگ انیم سنترال
اس ام اسوبلاگ بزرگ انیم سنترال
اس ام اسهمه چیز درباره آشنایی با آزمایش fbs ناشتا در بارداری
آزمایش fbs
همه چیز درباره آشنایی با آزمایش fbs ناشتا در بارداری در دسته پزشکی و سلامت سایت علم سرا
توضیحاتی در مورد آزمایش fbs
اکثر افراد به خاطر اطمینان از سلامتی، پیشگیری از بیماری‌ها و درمان یا مهار اختلالات سلامتی دست کم سالی چند بار آزمایش خون می‌دهند. اما تنها عده کمی از افراد می‌توانند آزمایش خون خود را بررسی کنند و از نتایج آن سر دربیاوند زیرا بیشتر موضوع‌های موجود در آن اصطلاحات پزشکی و تخصصی و پزشکی هستند. برای اغلب ما این اتفاق افتاده است که نسبت به تفسیر نتایج آزمایش خون خود یا نزدیکان مان حساس شده باشیم، البته اغلب نتایج آزمایشات خون همراه با مقادیر مرجع و رفرانس هستند که کار را بسیار راحت نموده است. با وجود این، در بعضی موارد، علامت هایی اختصاری و یا در برخی موارد اطلاعات مختصر ما در مورد نقش بعضی مواد شیمیایی در بدن، ممکن است ما را گیج کنند که البته همین اتفاق، ما را به دانستن سریع تر نتیجه آزمایش حساس تر می کند.در این مطلب از سایت جسارت در مورد همه چیز درباره آشنایی با تفسیر همه چیز درباره آشنایی با تفسیر آزمایش fbs در دوران بارداری در دوران بارداری صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.
آزمایش fbs چیست
بررسی میزان قند خون یکی از اهداف مهم آزماییش‌های خون کلی و چکاپ‌های عمومی است. به طور کلی، قند خون در آزمایش‌های خون به شکل FBS و کوتاه‌شده عبارت قند خون ناشتا یا گاهی به صورت FBG و کوتاه شده عبارت سطح گلوکز خون ناشتا نشان داده میشود و به همین دلیل است که گفته میشود به صورت ناشتا و با شکم خالی آزمایش خون دهید. ناشتا بودن عامل مهمی در اندازهگیری قند خون است زیرا اگر بعد از ۱۰ تا ۱۲ ساعت قند خون فرد بیشتر از ۱۰۵میلیگرم در دسی لیتر باشد می‌تواند زنگ خطری برای دقت بیشتر در برنامه غذایی و سبک زندگی باشد. قند خون بالا می‌تواند نشان دهد که فرد مستعد دیابت در ۱۰ سال آینده زندگی است. حداقل قند خون بین ۶۵ تا ۷۰ میلیگرم در دسی لیتر و حداکثر آن بین ۱۰۰ تا ۱۱۰ میلیگرم در دسی لیتر است. البته گاهی افزایش قند خون گذرا و بر اثر استفاده از مواد قندی در روز گذشته است و چندان نگران‌کننده نیست و توصیه میشود که آزمایش یکبار دیگر تکرار شود. اگر قند خون افراد بالغ کمتر از ۶۰ و یا بیشتر از ۴۰۰ باشد بسیار نگران‌کننده است و ممکن است در کنار آن عدد ستاره یا علامتی زده شود. اگر قند خون نوزاد کمتر از ۳۰ و بیشتر از ۳۰۰ باشد نیز نگران‌کننده و خطرناک است. البته FB نیز نوعی آزمایش قند خون بسیار ساده است که معمولا در شرایط اورژانسی یا برخی آزمایش‌های ساده و خاص تجویز میشود و کوتاه‌شده قند خون است و ناشتا بودن نیز در آن الزامی نیست. عوامل مهمی همچون افزایش سن، چاقی، کاهش متابولیسم بدن، کاهش سوخت و ساز بدن، استعداد دیابت، ابتلا به دیابت و اختلالات در سطح انسولین خون می‌تواند سبب بالا بودن قند خون باشد که تحت نظر پزشک و همراه با پیروی از برنامه غذایی مناسب، فعایت بدنی کافی و بهبود سبک زندگی می‌توان این مشکل را حل کرد. این توضیحات فقط به عنوان یک راهنمای اولیه ارائه می شوند تا شما با مکانیسم عمل مواد شیمیایی حمل شده در خون بیشتر آشنا شوید. هر گونه تفسیر دقیق نیاز به تداخل و دقت پزشک مورد نظر دارد و برای جزئیات بیشتر حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
علت گرفتن آزمایش fbs چیست
آزمایش FBS برای تشخیص مقدار گلوکز خون است. Fbs مخفف Fasting blood sugar است. منظور از عبارت Fasting این است که کمی پس از زمان گرسنه شدن قند خون مورد بررسی قرارگرفته است. ناشتا بودن سبب تحریک هورمون گلوکاگون می شود که همین موضوع باعث می شود سطح گلوکز پلاسما در بدن زیاد شود و نتیجه آزمایش را بتوان بهتر بررسی کرد.
آزمایش fbs و تاثیر داروها
آزمایش FBS برای این است که پزشک متوجه شود داروها چقدر تأثیربخش بوده‌اند و این آزمایش دو بار انجام می شود تا از درست بودن آن مطمئن شوند. اگر فرد بیمار مرض قند (دیابت) نداشته باشد بدنش شروع میکند به تولید انسولین تا دوباره مقدار گلوکز خون را زیاد کند؛ بنابراین وقتی‌که تست گلوکز خون گرفته می شود افرادی که دچار بیماری مرض قند هستند مقدار قند (دیابت) خونشان خیلی بیشتر از افرادی نشان می دهد که مرض قند (دیابت) ندارند. دو نوع دیابت وجود دارد. دیابت نوع اول افرادی که بدن آنها نمی‌تواند به اندازه کافی و مناسب انسولین تولید کند تا سطح خونشان به تعادل برسد. دیابت نوع دیگر افرادی هستند که بدن آنها نمی‌تواند به طور درست از انسولین استفاده کند.
علت قند خون بالا
علت قند خون بالا ممکن است به علت بیماری‌هایی همچون بیماری کلیوی، پانکراتیت و یا سندورم کوشینگ کبد باشد. برای تشخیص دیابت بارداری هم می‌توان از این آزمایش استفاده کرد. برای افرادی که امکان مبتلا شدن به بیماری دیابت در آنها زیاد است، افرادی که مرض قند دارند (برای کنترل کردن سطح قند خون) افرادی که علائم قند خون پایین یا بالا را دارند فهمیدن مرض قند در زمان بارداری و بررسی داشتن استعداد مرض قند در زمان بارداری گرفته میشود. زیاد شدن مقدار گلوکز خون برای اولین بار در زمان بارداری مشخص میشود.
اندازه گیری قند خون
برای اندازهگیری قند خون از نمونه وریدی بدون ماده ضد انعقاد استفاده میشود. آزمایش باید در اسرع وقت انجام گیرد در صورت عدم امکان انجام آزمایش سرم نمونه باید جدا گردد و در یخچال نگهداری شود. چون‌که عوامل متابولیک روی مصرف و ذخیره‌ی قند تأثیر می‌گذارند. شاخص سطح قند خون، توانایی بدن برای انجام وظایف متابولیکش را منعکس میکند. سطح قند خون ثابت نیست و امکان دارد مقدار قند خون مریض در هر حالتی تفاوت داشته باشد و پس از صرف غذا افزایش یابد به همین دلیل باید آزمایش را به‌صورت ناشتا انجام داد. تقریباً در بیشتر موارد افراد بیمار پس از ۶۰ سالگی سالانه قند خونشان زیاد میشود.
علت افزایش قند خون
زیاد بودن وزن، زیاد شدن سن، کم شدن متابولیسم بدن، کم شدن سوخت و ساز بدن، مبتلا بودن به دیابت و وضعیت پیش از دیابت (قند خون) و مشکلاتی در سطح انسولین خون باعث افزایش قند خون میشود که راه های پایین آوردن قند خون باید زیر نظر دکتر متخصص باشیم، استفاده از رژیم غذایی درست، فعالیت منظم ورزشی روزانه، بهتر کردن شیوه‌های زندگی از مواردی است که باید قبل از آزمایش قند خون رعایت کرد. پیش از گرفتن آزمایش قند خون (آزمایش FBS) مریض بایستی ۸_۱۲ ساعت ناشتا باشد. همچنین برای شام باید غذای سبک بخورد. البته نوشیدن آب در طول مدت ناشتا بودن مشکلی ندارد. برای جلوگیری از گرسنگی که به صورت کاذب قند خون را افزایش می‌دهد بیمار نباید بیشتر از ۱۶ ساعت ناشتا بماند افرادی که دیابت دارند که برای کم شدن قند خون از انسولین و داروهای خوراکی مصرف می‌کنند بایستی پس از گرفتن آزمایش داروهای خود را مصرف کنند.
محدوده میزان قند خون
در صورتی که میزان قند خون در محدوده ۷۰ تا ۱۰۰ میلیگرم در دسی لیتر باشد اندازه آن طبیعی است اگر میزان قند خون در محدوده ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیگرم در دسی لیتر باشد یعنی امکان مبتلا شدن فرد به بیماری دیابت در ده سال آینده وجود دارد؛ که این افراد باید در برنامه غذایی و شیوه زندگی خود احتیاط کنند. اگر این مقدار از ۱۲۶ میلیگرم در دسی لیتر بیشتر شود این آزمایش FBS را باید بار دیگر تکرار کرد درصورتی‌که نتایج تست‌ها یکی باشد فرد مبتلابه بیماری دیابت است. در بعضی مواقع به دلیل مصرف مواد قندی در روز قبل به صورت گذرا مقدار قند خون افزایش می‌یابد که خیلی جای نگرانی نیست و بهتر است این آزمایش مجدداً تکرار شود. درصورتی‌که قند خون افراد بالغ پایین‌تر از ۶۰ یا برای فهمیدن میزان تأثیر داروها و تغییر دادن عادات غذایی در افرادی که بیماری دیابت داشتند آزمایش قند خون ناشتا را انجام می‌دهند.
نتایج آزمایش fbs چیست
نتایج آزمایش FBS نسبت به سطح گلوکز اینگونه است: رنج نرمال آن از ۳٫۹ الی ۵٫۵ میلیمول در لیتر (۷۰ تا ۱۰۰ میلیگرم در دسیلیتر) است. رنج نرمال پیش دیابت: ۵٫۶ الی ۷٫۰ میلیمول در لیتر (۱۰۱ تا ۱۲۶ میلیگرم در دسیلیتر) (محدودهی خطر) رنج نرمال تشخیص دیابت: بیش از ۷٫۰ میلیمول در لیتر (بیش از ۱۲۶ میلیگرم در دسیلیتر) است. اگر میزان قند خون پایین باشد هم خطر دارد و باید سریع پیگیری شود.
تست و آزمایش fbs
تست FBS یا Fast blood sugar تست اندازه گیری میزان قند خون است که از تست های بسیار روتین در هر آزمایشگاهی می باشد. در این تست سطح قند خون بیماران ، به صورت ناشتا مورد بررسی قرار می گیرد. تست FBS برای تشخیص و کنترل بیماری هایی مانند دیابت بسیار مهم است. علل متابولیسمی بدن روی مصرف و ذخیره قند موثر بوده و میزان قند خون بیمار توانایی او را برای فعالیت های متابولیکی نشان می دهد. ممکن است که میزان قند خون یک بیمار در هر شرایطی متفاوت باشد و بعد از خوردن غذا بالا رود. برای همین است که این تست در بیماران به صورت ناشتا انجام می شود. افزایش سن نیز بر این فاکتور تاثیر گذار است و معمولا بعد از ۶۰ سالگی هر سال به میزان قند خون بیمار اضافه می گردد. از دیگر کاربرد های تست FBS می توان به بررسی هایپر گلیسمی (باالا بودن قند خون) ، هیپوگلیسمی ( پایین بودن قند خون) ، تشخیص دیابت بارداری و بررسی استعداد افراد در ابتلا به دیابت بارداری اشاره نمود.
آزمایش fbs و آمادگی قبل از آن
برای انجام تست FBS مانند هر نوع آزمایش دیگری لازم است که بیمار آمادگی هایی داشته باشد که در ادامه به هریک از این موارد اشاره می نماییم : ۱ـ قبل از انجام تست FBS ، بیمار باید حدودا ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشد و قبل از این مدت نیز برای شام نباید غذای سنگین بخورد. البته در این میان نوشیدن آب بلامانع می باشد. ۲ـ برای انجام این تست ناشتایی بیمار نباید از ۱۶ ساعت بیشتر باشد چرا که در طی واکنش هایی بدن قند خون را بالا می برد که این بالا بودن قند خون کاذب است . ۳ـ در بیماران دیابتی که از انسولین یا سایر داروهای پایین آورنده قند خون استفاده می نمایند ، باید داروی خود را بعد از انجام تست استفاده نمایند.
آزمایش fbs و تفسیر آن
نتایج آزمایشات FBS به سه گروه تقسیم می شود که نشان دهنده سلامت فرد است : ۱ـ اگر میزان قند خون در بیمار ۷۰ تا ۱۰۰ باشد ، میزان آن نرمال است . ۲ـ در بازه ۱۰۰ تا ۱۵۰ بیمار دارای استعداد ابتلا به بیماری دیابت است. ۳ـ در کسانی که میزان قند خون بالای ۱۲۶ باشد ، تست باید دوباره انجام شود که درصورت تطابق جواب ها ، داشتن دیابت در بیمار قطعی است.
آزمایش قند خون ناشتا یا fbs
منظور از لفظ ناشتا این است که به مدت ۸ ساعت از خوردن و نوشیدن هرگونه غذا و مایعات، البته به غیر از آب خودداری کنید. پس از این ناشتایی یک آزمایش متابولیسم کربوهیدرات انجام میشود تا میزان گلوکز خون را اندازهگیری کند. گلوکز منبع اصلی انرژی برای اکثر سلولهای بدن، از جمله سلولهای مغزی است. در زمان ناشتایی هورمون گلوکاگون تحریک میشود که همین امر سب افزایش سطح گلوکز پلاسما در بدن میگردد. حال اگر بدن فرد بیمار دچار دیابت نباشد، بدن آنها شروع به تولید انسولین میکند تا مجدداً میزان گلوکز خون را افزایش دهد. درنتیجه زمانیکه سطح گلوکز خون آزمایش میشود، افراد مبتلا به دیابت سطح قند خونشان به طور قابل توجهی بالاتر از افراد غیر دیابتی میشود. افراد مبتلا به دیابت دو دسته اند: دسته ای که بدن آنها قادر به تولید انسولین کافی نیست تا دوباره سطح قند خون آنها را متعادل کند (دیابت نوع اول) و دستهای که بدن آنها قادر نیست تا از انسولین بهطور موثر استفاده کند (دیابت نوع دوم).
علائم دیابت
علائم دیابت نوع اول به طور ناگهانی ظاهر میشود، اما علائم دیگر انواع دیابت و پیش دیابت به تدریج نمودار میشود (یا شاید هم علائم ظاهری نداشته باشد)، انجمن دیابت آمریکا (ADA) توصیه کرده تا هر شخص با نشانه های زیر برای آزمایش غربالگری اقدام کند: افرادی با شاخص تودهی بدنی بالاتر از ۲۵، بدون در نظر گرفتن سن و با علائمی همچون فشار خون بالا، عدم تحرک، سابقهی سندروم پلیکیستیک، سطح کلسترول بالا، سابق هی بیماری قلبی و زنانی که نوزادی با وزن بیش از ۴ کیلوگرم به دنیا می آورند یا سابقه ی دیابت بارداری دارند. همه ی افراد بالای ۴۵ سال و در صوت نرمال بودن جواب آزمایش، باید هر ۳ سال یکبار آزمایش تکرار شود. گفتنی است که از آزمایش قند خون ناشتا برای آزمایش میزان اثربخشی داروها یا تغییرات غذایی در افرادی که قبلاً ب هعنوان بیمار دیابتی تشخیص داده شدند، استفاده میشود. آزمایش قند خون ناشتا باید در دو مرحله ی مجزا انجام شود تا از مشابه بودن نتایج و همچنین جلوگیری از تشخیص نادرست اطمینان حاصل کرد. باید ذکر کرد که قند خون بالا ممکن است درنتیجه ی امراضی همچون بیماری سندورم کوشینگ کبد یا بیماری کلیوی، اکلامپسی و پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) باشد. همچنین از این آزمایش برای تشخیص دیابت بارداری هم استفاده می شود که در آن افزایش سطح گلوکز خون برای اولین بار در طی دوره بارداری تشخیص داده می شود و با توجه به عوارضی که دیابت برای مادر و جنین می تواند داشته باشد، پیشگیری و کنترل دیابت در طی دوران بارداری اهمیت ویژه ای دارد . نتایج آزمایش قند خون ناشتا با توجه به سطح گلوکز در بدن به شرح زیر است: نرمال: ۳٫۹ الی ۵٫۵ میلیمول در لیتر (۷۰ تا ۱۰۰ میلیگرم در دسیلیتر) پیش دیابت: ۵٫۶ الی ۷٫۰ میلیمول در لیتر (۱۰۱ تا ۱۲۶ میلیگرم در دسیلیتر) (محدودهی خطر) تشخیص دیابت: بیش از ۷٫۰ میلیمول در لیتر (بیش از ۱۲۶ میلیگرم در دسیلیتر) لازم به ذکر است که پایین بودن میزان قند خون هم بسیار خطرناک بوده و باید هرچه سریعتر درمان شود.
منبع : jesarat